Gelijk loon voor gelijk werk?

Wanneer ik opsta en beneden kom zet ik altijd de radio aan. Ik luister dan naar NPO1. Ergens half augustus viel ik midden in een gesprek over de loonkloof in Nederland. Ik vind dit een interessant onderwerp en mijn oren waren meteen gespitst. Terwijl ik de vaatwasser leegde, thee zette en mijn ontbijt uit de koelkast pakte (even geen havermoutpap, we zaten middenin een hittegolf!) hoorde ik het staartje van het gesprek. De gast aan de telefoon concludeerde dat het zo jammer is dat er in onze maatschappij een taboe rust op het vertellen hoeveel je verdient. In andere landen schijnt dit veel minder tot geen taboe te zijn. Haar idee hierbij was dat vrouwen en mannen dan makkelijker kunnen vergelijken wat ze verdienen voor hetzelfde werk.

Helaas is het nog steeds zo dat er in Nederland sprake is van loondiscriminatie en er verschillen zijn tussen de salarissen van mannen en vrouwen voor hetzelfde werk. Loondiscriminatie is bij wet verboden. Het Centraal Bureau voor de Statistiek doet veel onderzoek naar inkomen onder vrouwen en mannen en publiceert hier ook om de zoveel jaar over. 

Loondiscriminatie is iets anders dan een loonkloof. De loonkloof is er omdat vrouwen en mannen anders zijn en ook hun leven anders inrichten waardoor vrouwen gemiddeld minder verdienen dan mannen. Zo zijn er meer vrouwen dan mannen in parttime banen en met name in leidinggevende functies wordt vaak een fulltimer gevraagd. Vrouwen werken vaker in minder goed betaalde beroepen. Vrouwen hebben te maken met een glazen plafond (interessant voor een aparte blog!), vrouwen onderbreken hun carrière vaker dan mannen en lopen daardoor een achterstand in salaris op. Kortom, vele redenen waardoor er een verschil in inkomsten ontstaat.

Maar nu loondiscriminatie. Ik heb uren zitten lezen op internetsites van onder andere het CBS, de overheid, de NRC, de Volkskrant en diverse andere mediaplatforms. Een eenvoudig antwoord op de vraag hoe deze verschillen ontstaan is er niet . Ik zou me op zeer glad ijs begeven wanneer ik zelf een poging ga doen om dit verklaren dus dat doe ik niet. Wel kan ik hier uitleggen hoe de inschaling van het salaris op mijn werk – een school – gaat. Ik zal het zodanig uitleggen dat ook mensen die helemaal niets met onderwijs te maken hebben er nog een touw aan kunnen vastknopen.

Een docententeam op een school bestaat uit docenten met een LB, LC en LD functie. LB is een standaard docentenbaan. Deze docent geeft les, is mentor, heeft een paar extra taken zoals het present zijn op open dagen en voorlichtingsmarkten en woont een aantal vergadermomenten in het jaar bij. Dan is er de LC docent. Deze docent geeft les, stuur vaak een klein opleidingsteam/vakgroep aan, heeft zowel intern als extern contacten, organiseert en analyseert en verbetert het onderwijs op opleidings-/vakniveau en vergadert soms ook in directieteams mee.Tenslotte is er de LD docent. Deze docent zit het hoogst in de boom, geeft ook nog les (als het goed is) en houdt de onderwijsprocessen in de gaten, stuur bij waar nodig, adviseert, ondersteunt en heeft daarnaast nog een veelvoud aan beleidsmatige taken in opdracht van de directie. 

Bij elke functie hoort een salarisschaal. In deze schaal zijn een aantal tredes. Ik heb de salarissen opgezocht in de cao en in 2018 verdiende een LB docent op de onderste trede €2687. Een LD docent op de hoogste trede verdiende €5158. Vaak zijn de LB docenten de jonkies in het team en de LD docenten de oude rotten in het vak.

Veel LB docenten blijven LB docent gedurende hun gehele loopbaan. Dat kan enerzijds komen omdat zij niet de ambitie hebben om meer taken uit te voeren en minder les te geven. Willen misschien de extra verantwoordelijkheden niet. Ik heb daar alle begrip voor. Lesgeven is een leuke maar zware taak. Dit kan voldoende voldoening geven waardoor extra taken het niet persé aantrekkelijker maken.

Anderzijds is het zo dat een school of bestuur per jaar maar een klein percentage van de aanstellingsuren naar een hogere functie bevordert. En dan gaat dit ook nog niet zomaar, je moet dan zelf solliciteren! Bij het sollicitatiegesprek moet je tegenover je leidinggevende en een aantal collega’s vertellen wat je al doet en wat je voor een plannen hebt om het onderwijs te verbeteren. Kom je  tijdens zo’n gesprek niet zo goed uit de verf dan kan het zo zijn dat jij de LC of LD functie niet krijgt en de collega die precies hetzelfde werk doet wél!

Daarnaast is het zo dat zo’n functie niet zo makkelijk weer kan worden afgenomen. Ik heb het in ieder geval nog nooit meegemaakt. Zelfs niet wanneer iemand van fulltime naar 2 dagen is gegaan en dus onmogelijk nog de extra taken behorende bij de functie kon uitvoeren.

Ik weet van mijn collega’s wie welke functie heeft, maar niet op welke trede ze zijn ingeschaald.  Ook weet ik van mijn collega’s wie zich het apezuur werkt en altijd klaarstaat voor zijn/haar mentorklas en welke collega’s niet zo hard lopen. Ik denk niet dat dat alleen zo is bij mij op het werk, iedereen zal wel een paar collega’s (gekend) hebben die om half vijf hun tas inpakken om vervolgens om klokslag vijf uur hun kaartje in de prikklok te duwen.  Ach… als je zo naar je werk moet dan kan ik alleen maar medelijden met je hebben, dan moet het echt een hele opgaaf zijn!

Weet u wat uw collega’s verdienen?

Stella