Koopzin

Soms kan je ineens zin hebben in iets: soto ajam van die ene warung in de stad, een ijsje bij je favoriete Italiaanse ijssalon of de chili con carne zoals je vader (in mijn geval) die vroeger maakte. Maar ook een flink stuk fietsen door de polder, dat mooie boek lezen of op de bank hangen met een goede film of serie. Vaak lukt het wel om deze behoeften te bevredigen. Soms meteen, soms na verloop van tijd als de zin er in dan nog niet is weggeëbd.  En lukt het niet dan is er natuurlijk geen man overboord, de wereld vergaat niet en ooit komt het er wel een keer van.

Zin ontstaat doordat je iets hebt gelezen, hebt gezien of hebt gehoord. Maar het kan er ook ineens zijn, uit het niets. Zo had ik in het eerste weekend van augustus ineens heel veel zin om geld uit te geven. Ik wilde iets kopen!  En dat terwijl ik een aantal dagen eerder een blog had geschreven op mijn eigen site waarin ik heel stellig beweerde dat ik een grotere kick kreeg van het niet uitgeven van geld dan van het wél uitgeven!

Ik vond het een heel rare gewaarwording. Op vrijdag 31 juli kreeg ik koopzin. Ik had een nieuwe agendavulling besteld en had ’s ochtends opgehaald bij het DHL-punt. Toen ik thuis het pakketje openmaakte en vervolgens mijn Filofax organiser ging inrichten wilde ik meer… ik wilde een nieuwe organiser. Allereerst ben ik op het internet gaan kijken wat er allemaal te koop is. Ik vond een aantal mooie exemplaren maar geen van deze waren per direct leverbaar. Daarnaast waren ze ook erg prijzig en dat weerhield me er van om een bestelling te plaatsen. Toch bleef het knagen en ‘s middags ben ik op de fiets gestapt en naar de dichtstbijzijnde kantoorboekhandel met Filofax in het assortiment gefietst. Daar stonden inderdaad een paar hele mooie maar ook erg dure organisers in de vitrine. Ik heb er zeker een half uur aan staan pulken en ben toen weer naar huis gegaan. ’s Avonds ben ik wéér op internet gaan kijken en heb ik weer niets besteld omdat ik het én te duur vond én er geen een nodig heb. De zin in een nieuwe organiser werd er echter niet minder op. Omdat ik op zaterdag bij een vriendin ging lunchen, en zij in de buurt van deze kantoorboekhandel woont, ben ik nóg een keer de winkel ingegaan. Ook deze keer heb ik niets gekocht. 

Ik ben enorm verbaasd over mijn gedrag. Ik heb voldoende geld om een dure uitgave als deze te kunnen doen. Ik hoef aan niemand verantwoording af te leggen om een aankoop die ik niet nodig heb te doen. Ik weet dat ik een nieuwe organiser met veel plezier zal gebruiken. Wat is er dan waardoor ik de aankoop toch niet doe, of wellicht uitstel? Ik voelde me een junkie op zoek is naar een fix maar op het laatst de fix toch niet neemt. En die fix wil ik – ik schrijf dit een week later – nog steeds.

Ik weet dat er in de hersenen paden worden aangelegd wanneer je iets vaak doet, dit heeft te maken met neuroplasticiteit. Hoe vaker je iets doet, hoe gladder het pad. Het pad wordt dan een soort snelweg. Je zit op de snelweg en denk niet meer na, je staat op de automatische piloot. Je hebt routine gekregen. Ik ben schooljuf, dus een leek op het gebied van dit soort breindingen en wat ik er van weet heb ik gelezen in boeken die voor leken zijn geschreven. Toch denk ik dat er in mijn hersenen sprake is van een nieuw pad. Toen mijn koopgedrag nog over de snelweg reed kocht ik nieuwe spullen zonder daar al te lang over na te denken. Als ik het geld had en ik had ergens zin in dan kwam het er. Ik ben nu al een aantal jaren aan het afleren om zo met mijn koopgedrag om te gaan. Inmiddels ben ik van de snelweg af en ga in met mijn nieuwe gedrag over een nieuw pad. Het is geen zandpad meer, eerder een fietspad. Het gaat goed en redelijk vlot, maar af en toe komt er een hobbel of wegomlegging en stagneert de route. Ik moet dan echt mijn best doen om niet de makkelijk weg te nemen en weer de snelweg op te gaan. De moeite die het kost om ander gedrag te vertonen is het waard, want hoe vaker ik dit andere gedrag – het NIET kopen – doorzet, hoe geroutineerder ik er in word, net zo lang tot mijn niet-koopgedrag de route op de snelweg rijdt.

Ik beloof dat ik hier of op mijn eigen blog eerlijk zal opbiechten wanneer ik toch gezwicht ben voor een nieuwe organiser. Vooralsnog rijd ik rustig door op het fietspad en heb ik geen nieuwe organiser gekocht.

Hoe gaat u om met koopzin?

Stella